عکس>نخستین خلبان زن ایرانی که بود؟

صدسال پيش، 22 اکتبر سال 1909، نام نخستين خلبان زن در تاريخ پرواز ثبت شد. هر چند يک قرن از اين تاريخ مي گذرد، اما هدايت ماشين پرنده، همچنان شغلي مردانه باقي مانده است. از تولد ماشين پرنده شش سال بيشتر نگذشته بود که «اليزه دلا روشه» خلبان زن فرانسوي با پشت سر گذاشتن مسافتي حدود 300 متر، نام خود را در تاريخ پرواز ثبت کرد. سه سال بعد، سال 1911ميلادي، «ملي بسه» آلماني هم آزمون خلباني را با موفقيت پشت سر گذاشت. 

مدت کوتاهي بعد، در حالي که بيشتر از يک دهه از ساخت نخستين ماشين پرنده نگذشته بود، حضور زنان در پهنه آسمان تا جايي گسترده شد که نخستين زن خلبان ايراني، عفت تجارت چي (1319 خورشيدي) هم به اين عرصه پيوست. در تاريخ يکصد و اندي سال پرواز انسان با ماشين پرنده، خلبانان زن هم موفق شدند رکوردهايي مثل مسافت هاي دور دنيا را به نام خود ثبت کنند و حتي هدايت هواپيماهاي جنگي را نيز برعهده گيرند. هانا رايتش نخستين خلبان زن آلماني بود که در جريان جنگ جهاني دوم موفق به دريافت صليب شجاعت شد. با اين حال حضور زنان در عرصه پرواز هرگز به پاي مردان نرسيد. دليل اين ناکامي هم «عشق پرواز» ميان مردان نبود.

برخي از کارشناسان امور پرواز معتقدند هدايت ماشين پرنده به مقاومت رواني بالا و همچنين سرعت بالاي تصميم گيري نيازمند است. اما در مقابل کم نيستند کارشناساني که مي گويند هدايت پرواز کاري است که به ظرافت و دقت خاصي نيازمند است و زنان از عهده چنين کاري بهتر برمي آيند. دليل ديگر ناکامي زنان در عرصه پرواز اما مي تواند کليشه هايي باشد که در صد سال اخير جا افتاده اند. 

مثلاً زناني که در ارتش پاکستان دوره آموزش خلباني هواپيماهاي جنگي را مي بينند، مي گويند متقاعد کردن خانواده هايشان براي انتخاب اين شغل، از هدايت هواپيماهاي جنگي اف- 7 در آسمان دشوارتر بوده است. البته نا گفته نماند که هيچ کدام از خلبانان زن ارتش پاکستان تاکنون در عمليات هاي جنگي شرکت نکرده اند.